วันจันทร์ที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554

❀ การขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือ

ความหมายของการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือ  
  • เป็นการเคลื่อนย้ายบุคคลด้วยเรือไปตามแม่น้ำ ทะเล และมหาสมุทร
  • ปัจจุบันการขนส่งผู้โดยสารทางเรือได้ลดความสำคัญลง ไม่ค่อยนิยม ใช้เวลาเดินทางมากกว่าการขนส่งประเภทอื่น
  • แต่จะเน้นใ้ห้ความสำคัญในการส่งสินค้าระหว่างประเทศมากกว่า เพราะขนส่งได้คราวละมาก ๆ และราคาถูก 

วิวัฒนาการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือ 
  • เป็นการขนส่งที่เก่าแก่ที่สุดในโลก
  • มีการพัฒนาเป็นแพก่อนแล้วจึงนำต้นไม้ทั้งต้นมาขุดเป็นรูปลำเรือ
  • การบริการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือเริ่มขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ.2315 ในประเทศอังกฤษ โดยท่าน ดุ๊ดแห่งบริดจ์วอเตอร์
  • เป็นผู้เริ่มกิจการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือในลำน้ำ ระหว่างเมืองแมนเชสเตอร์ กับสะพานลอนดอน
  • ในปี พ.ศ.2362 มีเรือกลไฟที่เดินทางข้ามมหาสมุทรลำแรกชื่อเรือกลไฟ ซาวานนาห์
การขนส่งด้วยเรือในประเทศไทย 
  • เริ่มต้นด้วยการใช้เรือขนาดเล็กเป็นยานพาหนะเพื่อเดินทาง ทำ การประมง
  • มีการค้ากับต่างประเทศพาณิิชนาวีไทยโดยใช้เรือสำเภาเป็นพาหนะในการขนส่ง
  • ในรัชกาลสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการพัฒนาใช้เรือกลไฟแทนเรือสำเภา
  • ในปี พ.ศ.2483 รัฐบาลได้เล็งเห็นความจำเป็นที่จะต้องส่งเสริมพาณิชนาวีขึ้นเพื่อให้การค้าของคนไทยสะดวกก้าวหน้าขึ้น จึงได้จัดตั้งบริษัทไทยเดินเรือทะเลจำกัดขึ้น
  • ส่วนการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือของไทยนั้นเริ่มจากการขนส่งผู้โดยสารในแม่น้ำจะอยู่ในรูปแบบของเรือเมล์
  • การขนส่งผู้โดยสารทางทะเลภายในประเทศนั้นจะเป็นเรือโดยสารระหว่างแผ่นดินและเกาะใหญ่ที่มีชุมชนตั้งอยู่
  • การขนส่งผู้โดยสารในแม่น้ำถดถอยอย่างรวดเร็ว เนื่องจากมีการขนส่งรูปแบบอื่นเข้ามาแทน คือทางถนน ทางรถไฟ และทางอากาศ
  • ยังคงเหลือแต่ธุรกิจเรือสำราญเพื่อการท่องเที่ยวทางทะเล ซึ่งมีอยู่ 2 บริษัทคือบริษัทซีทรานทราเวิลจำกัด และบริษัทสยามครุยซ์ จำกัด ที่ให้บริการในฝั่งอ่าวไทยและฝั่งทะเลอันดามัน
ข้อได้เปรียบของการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือ
  • ต้นทุนดำเนินงานต่ำ
  • ประหยัดน้ำมันเชื้อเพลิง
  • อัตราค่าขนส่งถูกกว่าการขนส่งประเภทอื่น ๆ
  • สามารถขนส่งได้ครั้งละเป็นปริมาณมาก
ข้อเสียเปรียบของการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือ
  • การขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือมีความล่าช้ามากในการเดินทางเมื่อเปรียบเทียบกับการขนส่งผู้โดยสารประเภทอื่น
  • การบริการถูกกีดขวางด้วยธรรมชาติ
  • การบริการมีลักษณะเป็นฤดูกาล
  • การขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือมักต้องมาจากการขนส่งทางอื่นก่อน
องค์ประกอบของการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือมีที่สำคัญ 4 อย่าง
  • ผู้ประกอบการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือเพื่อการท่องเที่ยวแบ่งออกเป็น 6 ประเภทใหญ่ ๆ คือ
  1. ผู้ประกอบการขนส่งผู้โดยสารเพื่อการท่องเที่ยวด้วยเรือเดินทะเล
  2. ผู้ประกอบการขนส่งผู้โดยสารเพื่อการท่องเที่ยวด้วยเรือสำราญ
  3. ผู้ประกอบการขนส่งผู้โดยสารเพื่อการท่องเที่ยวด้วยเรือบรรทุกสินค้า
  4. ผู้ประกอบการขนส่งผู้โดยสารเพื่อการท่องเที่ยวด้วยเรือเฟอร์รี่
  5. ผู้ประกอบการขนส่งผู้โดยสารเพื่อการท่องเที่ยวด้วยเรือยอช์ท
  6. ผู้ประกอบการขนส่งผู้โดยสารเพื่อการท่องเที่ยวด้วยเรือแท็กซี่
  •  เรือโดยสาร แบ่งออกเป็น 4 ประเภทใหญ่ๆ คือ
1.เรือกลไฟ
2.เรือสำราญ


3.เรือเฟอร์รี่


4.เรือความเร็วสูง
  • เส้นทางเดินเรือ  แบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือแบ
  1. เส้นทางเดินเรือน่านน้ำภายในประเทศ
  2. เส้นทางเดินเรือทะเลชายฝั่ง
  3. เส้นทางเดินเรือระหว่างประเทศ
  • ท่าเรือ มีหน้าที่สำคัญอยู่ 2 ประเภท คือ
  1. หน้าที่ในการให้บริการแก่ผู้โดยสาร
  2. หน้าที่ในการให้บริการแก่เรือโดยสาร
การให้บริการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือ
  • การขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือในตัวเมืองกรุงเทพฯ เนื่องจากกรุงเทพฯ มีแม่น้ำลำคลองเชื่อมติดต่อกันมากจนได้รับสมญานามว่า เวนิชแห่งตะวันออก โดยมีระบบเรือโดยสาร 3 ระบบคือ
 1.ระบบเรือโดยสารข้ามฟากแม่น้ำเจ้าพระยา


 2.ระบบเรือด่วนเลียบแม่น้ำเจ้าพระยา


3.ระบบเรือหางยาว

  • การขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือระหว่างเมือง ในประเทศไทยแทบจะไม่มีบทบาทเลย เป็นที่น่าเสียดายนักที่การพัฒนาด้านการเดินเรือโดยสารเพื่อเชื่อมสู่เมืองต่างๆ ทั้งในอ่าวไทยและทะเลอันดามันยังไม่ก้าวหน้าเหมือนการขนส่งผู้โดยสารประเภทอื่น ทำให้การขนส่งผู้โดยสารระหว่างเมืองนั้นจึงเป็นเพียงบริการเฉพาะการท่องเที่ยวทางเรือในบางเส้นทางเท่านั้น โดยใช้เดินทะเลในรูปแบบต่าง ๆ ในการบริการดังต่อไปนี้
1.การขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือสำราญ
2.การขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือเฟอร์รี่ 
3.การขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือความเร็วสูงมาก
  • การขนส่งผู้โดยสารระหว่างประเทศทางเรือ ธุรกิจการเดินเรือขนส่งผู้โดยสารระหว่างประเทศตกต่ำลง เพราะผู้โดยสารหันไปนิยมการเดินทางโดยเครื่องบิน ซึ่งมันสะดวกและรวดเร็วกว่ามาก
  • ด้วยเหตุนี้เองกิจการขนส่งผู้โดยสารระหว่างประเทศทางเรือลดบทบาทลง แล้วเปลี่ยนเป็นธุรกิจเรือเดินสมุทรท่องเที่ยวแทน
  • มีเรือเดินสมุทรเพื่อการท่องเที่ยวแวะเข้ามาท่องเที่ยวในน่านน้ำไทยมากขึ้น เช่น เรือควีนอลิซาเบ็ธที่ 2 เรือโอเซี่ยนเพิลร์ เรือรอยัลไวกิ้งสตาร์ เป็นต้น
     ดังนั้น การขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือนั้นเป็นการเคลื่อนย้ายบุคคลด้วยเรือไปตามลำน้ำ ทะเลและมหาสมุทร ซึ่งมีวิวัฒนาการจากแพจนกลายเป็นเรือเดินสมุทรขนาดใหญ่ แต่ปัจจุบันการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือได้ลดความสำคัญลง เพราะคนไม่นิยมเดินทางด้วยเรือ แต่อย่างไรก็ตามการขนส่งผู้โดยสารด้วยเรือในปัจจุบันมักใช้เดินทางไปยังแหล่งท่องเที่ยวเพื่อพักผ่อนหย่อนใจ




อ้างอิงที่มา:
http://www.marinerthai.com/sara/view.php?No=1002
http://logistics.arch56.com/?p=161
http://www.thaigoodview.com/library/studentshow/st2545/4-5/no17-18/d171konsonwater.html
http://202.143.168.214/uttvc/newweb/2701_1001/g3d2.html